“Sao học giỏi mà lại đi làm kỹ sư?”
“Ngành này cực, lương không cao, lại chẳng có tương lai...”
Tôi đã nghe những câu nói ấy rất nhiều, ngay cả từ người thân. Nhưng tôi vẫn chọn kỹ thuật – và đến giờ, tôi không hối hận.
Kỹ thuật – không phải đam mê từ đầu, nhưng là lựa chọn đúng
Tôi không sinh ra với ước mơ làm kỹ sư. Năm 18 tuổi, tôi chọn ngành Cơ điện tử chỉ vì nghĩ “ngành kỹ thuật thì sau này dễ xin việc.” Lúc đó, tôi cũng chẳng hình dung rõ ràng rằng mình sẽ làm gì trong tương lai – lập trình PLC? Thiết kế máy? Làm R&D? Hay sẽ trôi dạt sang ngành khác như nhiều cựu sinh viên kỹ thuật?
Nhưng càng học, càng đi sâu vào từng đồ án, từng lần cắm cúi vẽ chi tiết, mô phỏng chuyển động, tôi dần hiểu rằng kỹ thuật không cần phải hoa mỹ – nó cần sự chính xác, tư duy và cả sự kiên nhẫn.
Những ngày đầu đi làm: “Sốc văn hóa” không chỉ vì công việc
Công việc đầu tiên của tôi là kỹ sư thiết kế tại một công ty Nhật Bản. Tưởng rằng ra trường là có thể "triển khai bản vẽ", nhưng thực tế tôi dành tháng đầu tiên chỉ để... sửa lỗi layer, định dạng khung tên, nhớ các tiêu chuẩn JIS và chịu trận khi bị leader “gạch” gần như toàn bộ chi tiết mình vẽ.
Tôi nhận ra một điều mà trường đại học ít khi nói rõ: Ra đi làm, bạn không được trả lương vì bạn biết – mà vì bạn làm được.
Điều khó nhất không phải là sử dụng phần mềm CAD hay hiểu cơ cấu máy – mà là biến lý thuyết thành những thứ có thể sản xuất được, vận hành được, và… không gây rủi ro trong thực tế.
Làm kỹ sư – giỏi chuyên môn là chưa đủ
Sau ba năm làm việc, tôi đã trải qua hai công ty, ba quy trình thiết kế khác nhau, từng tham gia dự án lên đến hàng tỷ đồng. Và tôi rút ra một điều: Kỹ sư không còn là nghề “chỉ cần biết vẽ” nữa.
Bạn có thể giỏi SolidWorks, Inventor hay AutoCAD Mechanical – nhưng nếu không biết truyền đạt ý tưởng, làm việc nhóm, phối hợp với bộ phận sản xuất, thì bạn sẽ mãi chỉ làm ở “phần đầu” của chuỗi giá trị. Thực tế, tôi từng thấy nhiều bạn thiết kế tốt nhưng khi chuyển sang giai đoạn thi công thì bản vẽ “gãy” – do không hiểu vật tư, không sát thực tế thi công.
Và đừng quên: kỹ sư thời nay còn phải biết báo cáo, thuyết trình, sử dụng dữ liệu, thậm chí là biết một chút quản lý dự án hoặc BIM. Đó không phải là “làm màu” – mà là năng lực cần thiết nếu bạn muốn thăng tiến.
Lương kỹ sư có thấp như lời đồn?
Thẳng thắn mà nói: mức lương khởi điểm của kỹ sư không cao bằng khối ngành kinh tế hay công nghệ phần mềm. Nhưng nếu bạn có định hướng đúng, chịu học hỏi và chọn công ty có lộ trình nghề nghiệp rõ ràng – thì sau 2–3 năm, mức thu nhập không hề thấp.
Ví dụ, ở khu công nghiệp nơi tôi làm, một kỹ sư thiết kế máy có kinh nghiệm 4 năm có thể nhận thu nhập từ 18–25 triệu/tháng nếu có khả năng lên ý tưởng, bóc tách vật tư, kiểm soát tiến độ và làm việc trực tiếp với khách hàng. Nếu biết thêm tiếng Anh hoặc Nhật, bạn có thể đi xa hơn – thậm chí ra nước ngoài làm việc theo dự án.
Vì sao tôi vẫn chọn gắn bó?
Dù có nhiều thời điểm áp lực, tôi vẫn chọn đi tiếp với nghề kỹ thuật vì ba lý do:
- Tôi thấy sản phẩm mình thiết kế đi vào thực tế.
Có những máy móc tôi từng tham gia thiết kế nay đang hoạt động ngoài công trường, trong nhà máy. Cảm giác đó rất thật và đáng tự hào.
- Tôi được học không ngừng.
Mỗi năm là một công nghệ mới, phần mềm mới, quy trình mới. Nghề kỹ thuật buộc bạn phải cập nhật nếu không muốn bị tụt lại – và điều đó giúp tôi luôn thấy mình tiến bộ.
- Tôi thấy mình có ích.
Kỹ sư không phải nghề hào nhoáng, nhưng chính là người âm thầm tạo ra “cơ sở hạ tầng” cho các ngành khác. Từ sản xuất, xây dựng đến tự động hóa, không có kỹ sư – mọi thứ sẽ ngừng lại.
Lời nhắn cho những ai sắp hoặc mới vào nghề
Nếu bạn là sinh viên kỹ thuật đang hoang mang giữa lựa chọn nghề nghiệp, hoặc một kỹ sư mới ra trường chưa tìm thấy hướng đi rõ ràng, tôi chỉ muốn nói thế này:
- Hãy cho bản thân thời gian. Đừng vội vàng so sánh mình với bạn học kinh tế, CNTT hay người có lương cao hơn. Nghề kỹ thuật là đường dài, và bạn sẽ gặt hái thành quả nếu đi đúng hướng.
- Đầu tư vào kỹ năng mềm và ngôn ngữ. Biết thêm tiếng Anh hoặc kỹ năng quản lý sẽ mở ra rất nhiều cánh cửa.
- Kết nối cộng đồng. Tham gia các diễn đàn chuyên ngành, nền tảng như CADjob.vn, hay các workshop, hội thảo – bạn sẽ tìm thấy nhiều cơ hội và lời khuyên giá trị.
Kết
Tôi chọn kỹ thuật không vì đam mê rực rỡ, mà vì tôi tin rằng đó là nghề giúp tôi trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình.
Nếu bạn cũng đang trên con đường đó – dù vất vả, hãy nhớ rằng mình không cô đơn. Có hàng nghìn kỹ sư khác cũng đang bước đi, nỗ lực và phát triển từng ngày – âm thầm nhưng bền bỉ.
CADjob.vn là nơi tôi từng tìm được công việc đầu tiên – và giờ đây, tôi quay lại đây để chia sẻ một chút trải nghiệm, hy vọng ai đó sẽ thấy mình trong đó.
